Mieszkańcy niemal jednogłośnie (szczegółowe informacje dot. wyniku głosowania znajdują się na stronie ww. dot. rewitalizacji www.wojskapolskiego.szczecin.eu) wskazali właśnie to rozwiązanie jako optymalne i odpowiadające ich wizji alei Wojska Polskiego. Profesjonalne badania socjologiczne przeprowadzone przez Szczecińskie Towarzystwo Socjologiczne dotyczyły trzech grup respondentów: mieszkańców alei Wojska Polskiego, mieszkańców Szczecina oraz przedsiębiorców prowadzących działalność na alei. Respondenci (ponad 1000 osób) mieli przedstawione cztery różne, wypracowane wcześniej przez specjalistów i poddane konsultacjom społecznym,  koncepcje zagospodarowania tego miejsca i zdecydowanie wskazali wariant nr 1. Badani wskazali:

• poparcie dla Alei Wojska Polskiego jako skupiającej instytucje kultury, galerie artystyczne oraz funkcje handlowe.
• negatywnie odnieśli się do wizji alei jako miejsca służącego wyłącznie zamieszkaniu, a także do wprowadzenia linii tramwajowej oraz zamknięcia alei dla ruchu samochodów i stworzenia deptaka.
• mieszkańcy i użytkownicy alei wskazywali również, na fakt iż z rewitalizacją wiążą przede wszystkim nadzieje na zbudowanie (lub odbudowanie) „charakteru” alei, co oznacza dla nich „poprawę estetyki i czystości”, „pojawienie się nowych możliwości spędzania wolnego czasu”, i „wzrost prestiżu Alei”. W dalszej kolejności wskazywali na „ułatwienie w poruszaniu się po Alei”. Wśród obaw związanych z następstwami rewitalizacji przeważa niepokój o: „możliwość parkowania własnego pojazdu” (szczególnie wśród stałych mieszkańców alei), „utrudnienia w dotarciu na aleję”, „zwiększenie zanieczyszczenia i hałasu”, „zmniejszenie poziomu bezpieczeństwa”, potem niepokój o „wzmożenie ruchu ulicznego, tłoku na chodnikach”.

Każda z czterech, opracowanych przez specjalistów i wybranych w toku spotkań i konsultacji społecznych, propozycji projektowych dla Wojska Polskiego była potencjalnie możliwa do realizacji. W każdym z przypadków mieszkańcy otrzymaliby różne korzyści związane z przyszłym użytkowaniem alei. W tej sytuacji możliwe było pozostawienie decyzji o przyszłym kształcie alei samym mieszkańcom. Wybór wariantu przez mieszkańców poprzez ankietyzację nie pozostawiał wątpliwości, wskazując na Wariant I tj.: ze spowolnieniem ruchu, miejscami postojowymi w pasie środkowym oraz bez tramwaju.

Przebudowa alei – w układzie dwóch jezdni jednokierunkowych o pasach ruchu po 4,50 m bez torowiska tramwajowego, z m.in. strefą ruchu uspokojonego, nieemisyjną komunikacją publiczną oraz miejscami postojowymi w pasie środkowym, w układzie skośnym – to jedynie część zadań dotyczących realizacji zintegrowanych działań na rzecz społeczności lokalnej, związanych z rewitalizacją społeczną, przestrzenną i sprzyjających rozwojowi gospodarczemu. W obszarze związanym z aleją zaplanowano szereg działań ściśle związanych z życiem mieszkańców poszczególnych kwartałów, są to działania nie tylko dotyczące poprawy estetyki i funkcjonalności przestrzeni i budynków (przebudowy i remonty kwartałów, poprawa infrastruktury, w tym dostępności komunikacji miejskiej), ale przede wszystkim działania społeczne, które mają bezpośrednio wpłynąć na jakość życia mieszkańców centrum miasta (m.in. program mieszkań chronionych prowadzonych we współpracy z MOPR i STBS, otwarcie punktu konsultacyjnego i jego prowadzenie przez organizacje pozarządową, powołanie doradcy ds. rewitalizacji). Priorytety procesu rewitalizacji Szczecina zostały określone w 2010 roku w Lokalnym Programie Rewitalizacji i podlegają bieżącej waloryzacji i aktualizacji.

Tym obszarem działań zajmie się m.in. punkt konsultacyjny i doradca ds. rewitalizacji. Obie funkcje powołane zostały właśnie po to, by integrować i aktywizować mieszkańców, zapoznawać ich z planami rewitalizacji i zachęcać do współudziału w procesie rewitalizacji. Rolą doradcy będzie również:

• współpraca przy aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Miasta Szczecin,
• udział w opracowaniu modelu współpracy ze wspólnotami mieszkaniowymi w zakresie działań poprawiających estetykę budynków mieszkalnych oraz modelu współpracy z właścicielami i użytkownikami lokali usługowych w zakresie aranżacji witryn i reklam,
• uczestniczenie w roli mediatora w konsultacjach społecznych, spotkaniach ze wspólnotami, organizowaniu warsztatów dla mieszkańców na terenie wnętrza kwartału zabudowy mieszkaniowej (podwórka), w tym zorganizowaniu uporządkowania przestrzeni podwórka poprzez drobne prace remontowe oraz wprowadzenie zieleni i małej architektury,
• współpraca z uczelniami wyższymi (kierunki architektonicznie, artystyczne) w celu wypracowania pomysłów na zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznej,
• organizacja warsztatów tematycznych, czy cykli spotkań z mieszkańcami: porady prawne, spotkania z ekspertami z danych dziedzin – współpraca z socjologami, ekspertami z zakresu rewitalizacji, mieszkalnictwa, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska, przedsiębiorczości, pomocy społecznej, przepisów prawnych i innymi.

Ponadto przygotowanie procesu rewitalizacji obszaru związanego z Aleją Wojska Polskiego obejmuje listę siedemdziesięciu pozycji dotyczących działań o charakterze społecznym, projektowym oraz w niewielkim stopniu także inwestycyjnych, m.in. 50 tys zł na zagospodarowanie jednego wnętrza kwartału oraz projekt wizerunkowy „Wstąp do Śródmieścia” mający na celu promocję tego obszaru oraz integracje podmiotów gospodarczych tam działających.

Należy zakładać, że poprawa estetyki i funkcjonalności kwartałów i samej alei, m.in. poprzez wprowadzenie uspokojonego ruchu, miejsc postojowych w pasie środkowy rozdzielających dwie jezdnie jednokierunkowe, sprawi że aleja Wojska Polskiego, bezpośrednio po przebudowie, przyciągnie swoimi nowymi walorami mieszkańców, co pozwoli nam na stworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju gospodarczego tego miejsca.

Partery obiektów w tym obszarze są w większości własnością prywatną, dlatego miasto nie ma możliwości wskazania co powinno się w nich znajdować – poza ogólną dyspozycją wynikającą z miejscowego planu zagospodarowania. Natomiast jesteśmy w stanie i chcemy stworzyć przyjazne warunki pozwalające przedsiębiorcom na inwestowanie w tym miejscu, konsolidowanie ich, czy negocjowanie profilu działalności.

Po wyborze koncepcji dalszych działań, Miasto ogłosiło przetarg na opracowanie modelu ruchu dla Śródmieścia, uwzględniającego rozwiązania komunikacyjne Wariantu I – opracowane przez specjalistów i wybrane przez mieszkańców. Opracowanie to będzie rozszerzeniem i uzupełnieniem badań komunikacyjnych przeprowadzonych przez biuro inżynierskie DAMART. Model ruchu zostanie opracowany w obszarze ulic: Piłsudskiego, Piastów, Krzywoustego, Plac Zwycięstwa, Niepodległości i Al. Jana Pawła II i będzie uwzględniał zmiany na Alei Wojska Polskiego, analizy parkowania w Śródmieściu, koncepcji uspokojenia ruchu i zwiększenia dostępności komunikacji publicznej w obszarze rewitalizacji. Badanie ma określić optymalne rozwiązania komunikacyjne w tym obszarze m.in. dokonać analizy możliwości budowy dodatkowego przystanku tramwajowego przy skrzyżowaniu ulic Bogusława i Krzywoustego, a co za tym idzie odpowiedzieć na aktualne potrzeby mieszkańców w tym obszarze.

Ponadto równocześnie prowadzone są badania mające określić możliwości budowy parkingów podziemnych w obszarze ścisłego centrum miasta przy wykorzystaniu do tego celu podziemi boisk sportowych szkół. Powinno to rozwiązać powszechny dziś problem z miejscami parkingowymi, co również w dalekiej perspektywie oznacza, że w przypadku zaspokojenia w ten sposób potrzeb parkingowych mieszkańców, będzie na przykład można rozważyć zmianę przeznaczenia planowanych miejsc postojowych w pasie środkowym na alei Wojska Polskiego np. na deptak.

Koncepcje zostały stworzone by wskazać kierunek i podstawowe wytyczne dla konkursu architektonicznego. Dopiero jego rozstrzygnięcie pokaże w całości jak ma wyglądać aleja Wojska polskiego na odcinku od palcu Zwycięstwa do placu Szarych Szeregów. Rodzaj komunikacji publicznej zastosowanej na tym odcinku dzięki wyborowi mieszkańców, to z pewnością tylko część istotnych zmian. Projekty koncepcyjne, badania ruchu, konsultacje – wszystko to ma na celu przeprowadzenie modelowego procesu rewitalizacji w oparciu o oczekiwania mieszkańców.

Rewitalizacja to złożony proces łączący różnorodne działania, którego celem jest wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszaru, który – w wyniku przeprowadzonej diagnozy stanu miasta – uznany został za zdegradowany. Ważne jest, by działania były prowadzone w sposób kompleksowy oraz zintegrowany, łączący w sobie działania o charakterze społecznym, przestrzennym i gospodarczym. Działania rewitalizacyjne powinny być skoncentrowane terytorialnie, co w odniesieniu do obowiązującego LPR było powodem wyznaczenia tzw. obszaru rewitalizacji tj. „Obszaru projektu zintegrowanego”. Działania rewitalizacyjne powinny odbywać się w porozumieniu z tzw. interesariuszami procesu rewitalizacji, co w nawiązaniu do przeprowadzonych spotkań, konsultacji społecznych oraz badań dotyczących obszaru związanego z Aleją Wojska Polskiego oznacza – mieszkańców danego obszaru, przedsiębiorców skupionych wokół alei oraz mieszkańców miasta w ogóle.

Priorytety procesu rewitalizacji Szczecina zostały określone w 2010 roku w Lokalnym Programie Rewitalizacji. Proces kompleksowych przekształceń kwartałów przedwojennej zabudowy zlokalizowanych wzdłuż śródmiejskiego odcinka alei jest sukcesywnie prowadzony przez Szczecińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego, Towarzystwo Budownictwa Społecznego Prawobrzeże oraz wspólnoty mieszkaniowe. Bieżące plany zakładają uzupełnienie prowadzonych działań rewitalizacyjnych o kompleksową zmianę walorów użytkowych i estetycznych śródmiejskiego odcinka alei Wojska Polskiego, Placu Zgody, placu u zbiegu ulicy Ściegiennego i Królowej Jadwigi, oraz placu u zbiegu ulicy Obrońców Stalingradu i Wojska Polskiego. W celu połączenia zrewitalizowanych już kwartałów 23 i 40 zostanie zaprojektowany również odcinek ul. Śląskiej bez przejazdu (od ul. Więckowskiego do terenu za budynkami mieszkalnymi Spółdzielni Mieszkaniowej „Śródmieście”) wraz z terenem przy budynkach mieszkalnych Spółdzielni Mieszkaniowej „Śródmieście” (do ul. Obrońców Stalingradu).

Następnym krokiem w procesie przekształcenia alei będzie ogłoszenie konkursu architektonicznego, realizacyjnego, który zostanie przygotowany wspólnie ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich Oddział Szczecin i ogłoszony w ciągu najbliższych kilku tygodni.

Działania o charakterze społecznym realizowane są przez ww. towarzystwa budownictwa społecznego oraz inne jednostki administracji samorządowej. Bieżące plany związane z rewitalizacją zmierzają do intensyfikacji tzw. działań miękkich – o charakterze społecznym.

Projekt rewitalizacji jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020, wybrany w konkursie na „Modelową rewitalizację miast”. Na przygotowanie projektu rewitalizacji alei Wojska Polskiego miasto otrzymało dofinansowanie w wysokości 3 762 090,00 zł ze środków rządowych oraz unijnych w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020. Łączna wysokość projektu (kwota dotacji 90% i wkład własny 10%) wynosi 4.180.100 zł.

W związku z głosami forsującymi kwestię wprowadzenia w tę przestrzeń tramwaju Miasto zleciło opracowanie kosztorysu dla budowy linii tramwajowej w tym miejscu, przy zastosowaniu najnowszej technologii tak, by nie był uciążliwy dla okolicznych mieszkańców. Kosztorys opiewa na kwotę ponad 50 mln zł.

Wprowadzenie autobusu elektrycznego w przestrzeń alei Wojska Polskiego jest częścią projektu w którym Miasto Szczecin bierze udział. W tej chwili korzystamy z dofinansowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dotacje na poziomie 50% w ramach posiadanych przez Fundusz środków własnych-krajowych), realizując z własnej inicjatywy zadanie pn. „Program elektromobilności miasta Szczecin”. W ramach zadania w 2017 r. zrealizujemy trzy projekty o łącznej wartość 1,55 mln zł (planowane dofinansowanie z WFOŚiGW ok. 750 tys. zł). Pierwszy z projektów pozwolił już na zakup dla jednostek miejskich 4 samochodów elektrycznych (dostawa na przełomie czerwca i lipca br.), w ramach kolejnego projektu jeszcze przed końcem br. mamy nadzieję zakupić kolejne 4 samochody elektryczne – miasto uzyska tym samym łącznie 8 samochodów, dzięki dotacji WFOŚiGW inwestując środki własne porównywalne jak przy zakupie tradycyjnych pojazdów spalinowych, a odnosząc wymierne korzyści ekologiczne, a przede wszystkim oszczędności eksploatacyjne (związane zarówno z zasilaniem pojazdów jak i naprawami). Trzeci projekt dotyczy budowy do końca br. trzech stacji szybkiego (trwającego ok. 30 minut) ładowania samochodów elektrycznych, tak by mieszkańcy, którzy jako pierwsi zdecydują się na zakup samochodów elektrycznych mieli dostęp do możliwie nowoczesnej (szybkiej) infrastruktury ładowania. Liczymy również w przyszłości na udział w pilotażowym programie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju do którego zgłosiliśmy swój akces, a który pozwoli nam (w połączeniu ze środkami WFOŚiGW) wprowadzić elektryczną linię autobusową w przestrzeń alei Wojska Polskiego.

Inicjacją działań projektowych miasta była decyzja o powierzeniu prac koncepcyjnych zewnętrznemu podmiotowi posiadającemu kompetencje do wykonywania opracowań z zakresu projektów drogowych tak, by po zinwentaryzowaniu stanu istniejącego w zakresie dotyczącym ruchu, od samego początku możliwa była analiza skutków podejmowanych decyzji w odniesieniu do zagadnień komunikacji w obszarze ścisłego centrum miasta. W wyniku postępowania, w trybie zapytania ofertowego, w grudniu 2014 wybrana została firma DAMART, która:

• zrealizowała pomiary ruchu.
• przygotowała kolejne wariantowe propozycje rozwiązań projektowych dla Alei Wojska Polskiego.
• przedstawiła 12 koncepcji wstępnych, poprzedzonych badaniami komunikacyjnymi dotyczących przedmiotowego odcinka alei wraz z analizą skutków przyjęcia określonych rozwiązań dla ruch w całych analizowanym obszarze.
• w następstwie publicznych spotkań oraz analiz zawężono ilości koncepcji z 12 do 6, a następnie 4 – które zostały poddane procesowi badań socjologicznych i ankietyzacji.

Badania socjologiczne zostały przeprowadzone na grupie reprezentatywnej, jednak pozostali mieszkańcy, których nie objęły badania mogli wyrazić swoje zdanie na każdym etapie przygotowań tj. podczas otwartych spotkań, konsultacji społecznych, warsztatów. Przygotowania do rewitalizacja części alei Wojska Polskiego w Szczecinie trwają od 2014 roku. Za nami są m.in. konsultacje społeczne (projekt Moje Miasto –Moja Ulica – badanie oczekiwań mieszkańców wobec przestrzeni publicznej rejonów alei Wojska Polskiego, Skolwina i Starego Dąbia, warsztaty dla dzieci i seniorów, spotkania z ekspertami, ankiety dot. opinii mieszkańców nt. Wojska Polskiego), a także badania socjologiczne i uzupełniające je konsultacje z radami osiedli.